test buraka na szczelnośc jelit

Buraki należy kisić w kamionkowym, metalowym lub szklanym garnku o sporych rozmiarach. Składniki na kiszone buraki: 1 łyżka soli. 1. Buraki dokładnie umyj pod bieżącą wodą, obierz i pokrój na średniej wielkości plastry. 2. Ząbki czosnku przekrój w poprzek. 3. Cebulę obierz i pokrój w talarki. Test buraczkowy (soku z buraka/buraczanego) to test na szczelność jelit. Jeśli po wypiciu soku z buraka pojawi się czerwony mocz, ma to oznaczać nieszczelne jelita - tak twierdzą zwolennicy tego "badania". Rzecz w tym, że taka choroba, jak nieszczelność jelit, nie istnieje. Co zatem oznacza czerwony mocz po wypiciu soku z buraka i czy Żółtaczka - objawy. Najwcześniej (i najpewniej) zwiększenie stężenia bilirubiny w surowicy krwi, zwane żółtaczką, można zaobserwować na twardówkach oczu i błonie śluzowej jamy ustnej. Następuje także zmieniony kolor moczu i stolca. Do objawów żółtaczki należą także świąd skóry oraz ból w okolicy wątroby. Nie no, bez przesady. Żadne drobiny kału we krwi nie krążą. Kał zresztą formowany jest w końcowych odcinkach jelit, gdzie nie przenika już nic prócz wody. Oczywiście różne cząstki mogą mniej lub bardziej przez jelita do krwi przenikać, może to być przyczyną alergii pokarmowych. Tyle że test buraczkowy nie jest raczej miarodajny. Na Zdrowej Brzózce znajdziecie kilka pomysłów na to jak przemycić warzywa w deserach: brownie z cukinii (klik) ciasto dyniowe (klik) czekoladowy krem z awokado (klik) dynia z kaszą jaglaną na słodko (klik) Brownie z tartych buraczków to kolejny przepis do kolekcji warzywnych deserów. Sama nie wiem, które brownie jest lepsze – z Frau Mit 3 Kindern Sucht Mann. Coraz częściej się o tym słyszy, ale brzmi trochę niepoważnie. No bo jak to – w jelitach mogą być jakieś dziury? To określenie może kojarzyć się z zagadnieniami typu detoks, zakwaszenie organizmu, badanie żywej kropli krwi i inne, które nie mają zbyt wiele wspólnego z nauką. Do tego niektórzy lubią wykorzystać temat nieszczelnego jelita, aby postraszyć glutenem… A jednak nieszczelne czy przesiąkliwe jelito (ang. leaky gut) istnieje. Największy wkład naukowy w to zagadnienie wniósł dr Alessio Fasano. Jego badania dotyczą głównie celiakii, ale także cukrzycy typu I i nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten. Miałam przyjemność wysłuchać na żywo dr. Fasano na konferencji „Przepuszczalne jelita. Problem interdyscyplinarny”, która odbyła się 10 czerwca 2017 w Warszawie. Wykład dotyczył roli prawidłowego żywienia, mikrobiomu jelitowego i nieszczelnego jelita w rozwoju chorób zapalnych. Był bardzo ciekawy! Ale trwał 1,5 godziny i był dość „naukowy” (badania, wykresy, zdjęcia mikroskopowe), a nie chcę Was zanudzić tym wpisem. Tak więc żebyście nie przerwali czytania w połowie, postaram się zawrzeć tylko parę fragmentów i opisać je w miarę przystępnie 😉 Czy jelita faktycznie są takie ważne? Na wstępie trzeba zrozumieć, jak istotną rolę odgrywają nasze jelita. Stanowią one ogromną powierzchnię kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym. Wielkością można przyrównać je do kortu tenisowego! (Po rozpłaszczeniu oczywiście.) Wszystko dzięki kosmkom jelitowym, czyli wypustkom, które znacząco zwiększają powierzchnię jelit. Dzięki takiemu pofałdowaniu wchłanianie substancji odżywczych jest dużo efektywniejsze. To, jakie składniki z zewnątrz przedostaną się przez barierę jelitową, jest ściśle regulowane. Odpowiadają za to połączenia pomiędzy komórkami nabłonka jelita cienkiego, czyli tzw. ścisłe połączenia (ang. tight junctions). A więc funkcja jelit nie sprowadza się tylko do trawienia i wchłaniania strawionych substancji. Do tego dochodzi ochrona przed szkodliwymi związkami, a także patogenami. Co więcej, jelita są bardzo ważne dla naszego układu immunologicznego! W obrębie przewodu pokarmowego występuje tzw. GALT (ang. gut-associated lymphoid tissue), który zawiera aż 75% wszystkich komórek układu odpornościowego i 80% wszystkich produkowanych przeciwciał. Na początku życia każdego człowieka jego układ immunologiczny uczy się, co jest „przyjacielem”, a co „wrogiem”. W dużej mierze odbywa się to właśnie poprzez jelita. Mówi się, że pierwsze 1000 dni życia jest kluczowe. Po tym okresie nasz organizm „wie”, co może bezpiecznie wpuścić do środka, a przed czym musi nas bronić. Jakie to genialne, prawda? 😉 Gdyby nie tak wyspecjalizowany system, nie moglibyśmy efektywnie przyswajać substancji odżywczych, ani skutecznie bronić się przed patogenami. Czym w ogóle są nieszczelne jelita? Okazuje się, że ścisłe połączenia pomiędzy komórkami jelita cienkiego to dynamiczne struktury, które mogą ulegać przebudowie. W uproszczeniu można powiedzieć, że pod wpływem pewnych czynników połączenia otwierają się, a po pewnym czasie zamykają z powrotem. Zdrowy nabłonek jelitowy „wpuszcza do środka” tylko pożądane związki, dobrze strawione substancje odżywcze o małych rozmiarach (np. pojedyncze aminokwasy pochodzące z rozkładu białek). W przypadku nieszczelności do krwioobiegu mogą przedostać się większe elementy (np. niestrawione do końca białka), których nasz organizm nie nauczył się tolerować, bo w normalnych warunkach nie przedostałyby się przez barierę jelitową. Wobec tego traktowane są jak „wróg” i mogą powodować nieprawidłowe reakcje układu immunologicznego. Może to skutkować stanami zapalnymi, nadwrażliwościami pokarmowymi, alergiami albo poważniejszymi chorobami np. autoimmunizacyjnymi. W Internecie znajdziecie sporo uproszczonych rysunków przedstawiających nieszczelne jelita. Wystarczy wpisać w Google „leaky gut”. W rzeczywistości cały mechanizm jest o wiele bardziej złożony niż na tych rysunkach. Dla przykładu poniżej wklejam dwa schematy z publikacji. Na pierwszym widać barierę jelitową – fioletowe komórki jelitowe z kosmkami, a nad nimi niebieska warstwa śluzu (spełniająca ważne funkcje immunologiczne i ochronne). Na drugim z kolei widzimy jak gliadyna lub toksyna bakteryjna, łącząc się z odpowiednimi receptorami, zapoczątkowuje skomplikowaną sekwencję zdarzeń, która prowadzi do przebudowy ścisłych połączeń. Oba obrazki pochodzą z: Sturgeon C., Fasano A., Zonulin, a regulator of epithelial and endothelial barrier functions, and its involvement in chronic inflammatory diseases. Tissue Barriers. 2016 Oct 21;4(4):e1251384. Test buraka prawdę Ci powie? Sposobów na zdiagnozowanie nieszczelnego jelita jest kilka. Ale do tych wiarygodnych na pewno nie należy test buraczany, polecany często w Internecie. Na czym polega? W skrócie – należy wypić sok z buraka i po kilku godzinach sprawdzić kolor moczu. Jeśli mocz się zabarwi na czerwono, ma to wskazywać na nieszczelne jelita. W rzeczywistości betaniny, czyli barwniki z buraków, znajdują się w moczu wszystkich ludzi po spożyciu takiego soku. Ale tylko u niektórych powoduje to zmianę zabarwienia. Zależy to przede wszystkim od pH moczu. Wpływ będzie miało też nawodnienie – przy małej zawartości wody barwnik będzie bardziej stężony, a więc mocz będzie miał intensywniejszy czerwony kolor. Co ciekawe, wpływ ma również pH żołądka – zabarwienie moczu może wskazywać na jego niedokwaszenie. Przyczyną może być też niedobór żelaza. W takim razie jak stwierdzić, czy dotyczy nas problem nieszczelnego jelita? Na ten moment najlepsze testy to poziom zonuliny w kale oraz test laktuloza/mannitol. Zonulina to białko, które „otwiera” połączenia pomiędzy komórkami jelit. Podwyższony poziom może wskazywać na nieszczelne jelita. Niestety jest to na tyle nowy temat, że nie wiadomo, czy i jakie inne mechanizmy wpływają na rozluźnianie ścisłych połączeń. W związku z tym niekoniecznie prawidłowy poziom zonuliny wyklucza nieszczelne jelita. Laktuloza/mannitol – Wypijamy mieszaninę tych dwóch cukrów i po kilku godzinach badamy ich zawartość w moczu. Mannitol łatwo się wchłania, więc powinno być go dużo w moczu. Z kolei laktuloza trudno się wchłania, więc w moczu powinno być jej niewiele. Jeśli oba związki znajdą się w dużym stężeniu w moczu – oznacza to problem z nieszczelnymi jelitami. Brak obu z kolei świadczy o problemach z wchłanianiem. Czasem też bada się LPS, czyli endotoksynę bakteryjną której zbyt wysoki poziom we krwi wskazuje na dysbiozę i nieszczelne jelita. Co wpływa na zwiększenie przepuszczalności jelit? Na ten moment najlepiej zbadano 2 czynniki, które z całą pewnością wpływają na poziom zonuliny i rozluźnienie ścisłych połączeń. Są to: – Infekcje (a konkretnie toksyny bakteryjne) – Gliadyna (jedno z białek tworzących gluten) [5] W badaniach wykazano, że gliadyna powoduje czasową nieszczelność jelit. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku komórek osób bez celiakii lub nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten efekt ten był słaby i krótkotrwały [3, 6]. Negatywnie na szczelność bariery jelitowej wpływa również etanol oraz, co ciekawe, tak zachwalane średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCFA, ang. medium-chain fatty acids), które znajdują się w oleju kokosowym [1]. Jako że „dobre” bakterie bronią naszej bariery jelitowej, to pośrednio wszystko co wpływa negatywnie na mikrobiom jelitowy, czyli powoduje dysbiozę, będzie zwiększało ryzyko rozszczelnienia jelit. O tym jednak szerzej w osobnym wpisie, bo inaczej ten nie miałby końca 😉 Tutaj wśród czynników negatywnych znajdzie się zła dieta (przetworzona i o niskiej wartości odżywczej), nadużywanie leków (antybiotyki, NLPZ typu ibuprofen czy aspiryna, antykoncepcja), stres, brak aktywności fizycznej i inne, które w skrócie opisałam w moim bezpłatnym ebooku. Czy gluten jest wszystkiemu winny? Często można napotkać w Internecie na informacje, według których spożywanie glutenu zawsze prowadzi do rozszczelnienia jelita, a co za tym idzie różnych chorób. W związku z tym wszyscy powinni eliminować gluten. Autorzy takich stwierdzeń bywają bardzo ich pewni, a tymczasem nawet dr Fasano taki pewien nie jest. Wręcz przeciwnie. Polecam obejrzeć krótki filmik na fanpage’u Damian Parola – TUTAJ. Temat jest dość nowy. Większość istniejących publikacji odnosi się do celiakii i cukrzycy typu I i nie można na tej podstawie wysnuwać wniosków dotyczących innych chorób czy osób zdrowych. Oczywiście, istnieje też nieceliakalna nadwrażliwość na gluten, której nie umiemy póki co skutecznie diagnozować. Nie twierdzę wobec tego, że nikt nie skorzysta na eliminacji glutenu. Jednak zamiast ulegać modzie warto przyjrzeć się, co faktycznie nam szkodzi. Bo to nie musi być gluten, ale np. węglowodany zawarte w pszenicy i życie, czyli tzw. FODMAPs. A może nasze objawy są na tle nerwowym? Przyczyn może naprawdę być całe mnóstwo, więc nie róbmy z diety bezglutenowej panaceum na wszystkie dolegliwości. Mimo że nie zachęcam wszystkich do całkowitej eliminacji glutenu, to uważam, że warto go ograniczyć i urozmaicać dietę, dodając do niej produkty naturalnie bezglutenowe. Zamiast pszenicy spożywaj czasem grykę, proso, amarantus czy komosę ryżową. Dzięki temu dieta będzie bardziej wartościowa i zróżnicowana. Związek nieszczelnych jelit z innymi chorobami Podwyższony poziom zonuliny udowodniono w: – chorobach autoimmunizacyjnych – celiakia, choroba Leśniowskiego-Crohna, cukrzyca typu I, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń, stwardnienie rozsiane – nowotworach – rak mózgu, piersi, jajników, trzustki, – a także nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten, astmie, autyzmie, schizofrenii, chorobie niedokrwiennej serca czy zespole jelita nadwrażliwego. Stwierdzono go również u osób otyłych z insulinoopornością! Poziom zonuliny wzrastał wraz ze wzrostem BMI, współczynnika WHR (stosunek obwodu talii do bioder), poziomu insuliny na czczo czy trójglicerydów. Jeszcze inne badanie obejmowało kobiety z zespołem policystycznych jajników (PCOS) – u nich również poziom zonuliny był podwyższony. Znaczenie nieszczelnych jelit w chorobach autoimmunizacyjnych Przyczyny chorób autoimmunizacyjnych są póki co nieznane (poza celiakią). Wiadomo, że na rozwój choroby składają się zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Jednak u mniej niż 10% osób z predyspozycjami genetycznymi rozwija się choroba, a więc pokazuje to, jak ogromną rolę odgrywają inne czynniki. Od pewnego czasu mówi się o znaczeniu nieszczelnych jelit. Prawdopodobnie w wielu przypadkach zwiększona przepuszczalność jelitowa poprzedza wystąpienie choroby autoimmunizacyjnej. Dr Fasano przyrównał choroby autoimmunizacyjne do trójnogiego stołka, w którym nogi to predyspozycje genetyczne, nieszczelne jelita oraz środowiskowy wyzwalacz. Póki co w kontekście nieszczelnych jelit nie przeprowadzono badań na osobach z Hashimoto (a przynajmniej ja takich nie znalazłam). Warto jednak pamiętać, że osoby z jedną chorobą autoimmunizacyjną mają większe ryzyko rozwoju kolejnych. Dla przykładu – w ogólnej populacji częstość występowania celiakii ocenia się na 1%. Za to wśród osób z Hashimoto do 5%. Szczególnie czujne powinny być osoby z cukrzycą typu I – wśród nich celiakia dotyczy nawet do 19% osób. Dlatego przed przejściem na ścisłą dietę bezglutenową należy wykonać badania w kierunku celiakii! Później diagnoza może być bardzo utrudniona. Objawy celiakii nie należą niestety do charakterystycznych, więc można je łatwo zbagatelizować albo przypisać innej chorobie (chociażby samej chorobie Hashimoto). Co więcej, osoby które nie eliminują glutenu, ale przyjmują ponad 125 µg l-tyroksyny (Euthyrox, Letrox) dziennie też powinny zostać przebadane. Ta grupa pacjentów ma jeszcze wyższe ryzyko celiakii [9]. Jak uszczelnić przeciekające jelita? Dr Fasano pracuje nad inhibitorem zonuliny, ale minie jeszcze kilka lat, zanim będzie on dostępny na rynku 😉 Podstawą dbania o jelita i mikrobiom powinno być stosowanie odpowiedniej, zróżnicowanej diety, naturalnych probiotyków i prebiotyków. Pisałam o tym również w bezpłatnym ebooku. Wśród czynników uszczelniających jelita (głównie poprzez wpływ na składniki ścisłych połączeń między enterocytami) wymienia się – witaminę D – aminokwasy glutaminę i tryptofan (glutamina jest aminokwasem endogennym, a tryptofan znajduje się w pestkach dyni, roślinach strączkowych, serach, mięsie, jajach) – peptydy z białek mleka krowiego (beta-kazeina i beta-laktoglobulina) – działające przeciwzapalnie i przeciwutleniająco polifenole, w tym kwercetyna (z czerwonego wina, cebuli, ciemnych winogron, truskawek czy jarmużu) i kurkumina (pochodząca z kurkumy) – krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA ang. short chain fatty acids), które powstają z prebiotyków (różnego rodzaju błonnika) w wyniku fermentacji prowadzonej przez nasze bakterie jelitowe. Wśród SCFA najważniejszy jest maślan, który stanowi główne źródło energii dla komórek nabłonka jelit [1]. Czasem w przypadku różnych chorób można wspomóc się suplementami, takimi jak: – maślan (np. w preparacie Debutir) – L-glutamina – Co prawda jest syntetyzowana w organizmie ludzkim, ale czasem suplementacja może być wskazana. Powinna być jednak stosowana ostrożnie, bo jest spore ryzyko skutków ubocznych. – Colostrum – siara bydlęca, zawierająca mnóstwo związków o pozytywnym wpływie na układ immunologiczny, w tym laktoferrynę, lizozym, immunoglobuliny – probiotyki – Preparaty zawierające bakterie, szczególnie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Należy stosować preparaty dobrze przebadane, których producenci podają konkretne zastosowane szczepy bakterii, a nie same nazwy gatunkowe np. Lactobacillus plantarum DSM24730. Najlepszym rozwiązaniem jest zbadanie mikroflory jelitowej z kału, a następnie indywidualne dopasowanie szczepów. W większości przypadków jednak sprawdzi się po prostu dobrej jakości, przebadany wieloszczepowy probiotyk. Pamiętajcie jednak, że suplementy to tylko dodatek. Bez odpowiedniej diety nawet najlepszej jakości preparaty nie przyniosą dobrych długotrwałych efektów Literatura 1. De Santis S. et al., Nutritional Keys for Intestinal Barrier Modulation, Front Immunol. 2015; 6: 612. 2. den Besten G. et al., The role of short-chain fatty acids in the interplay between diet, gut microbiota, and host energy metabolism, J Lipid Res. 2013 Sep;54(9):2325-40. 3. Drago S. et al., Gliadin, zonulin and gut permeability: Effects on celiac and non-celiac intestinal mucosa and intestinal cell lines, Scand J Gastroenterol. 2006 Apr;41(4):408-19. 4. Fasano A., Leaky Gut and Autoimmune Diseases, Clinic Rev Allerg Immunol (2012) 42:71–78. 5. Fasano A., Zonulin and its regulation of intestinal barrier function: the biological door to inflammation, autoimmunity, and cancer, Physiol Rev. 2011 Jan;91(1):151-75. 6. Hollon J. et al., Effect of Gliadin on Permeability of Intestinal Biopsy Explants from Celiac Disease Patients and Patients with Non-Celiac Gluten Sensitivity, Nutrients 2015, 7, 1565-1576. 7. Shimizu M., Interaction between food substances and the intestinal epithelium, Biosci Biotechnol Biochem. 2010;74(2):232-41. 8. Sturgeon C., Fasano A., Zonulin, A Regulator of Epithelial and Endothelial Barrier Functions, And Its Involvement in Chronic Inflammatory Diseases, Tissue Barriers. 2016 Oct 21;4(4):e1251384. 9. Zubarik R. et al., Celiac disease detection in hypothyroid patients requiring elevated thyroid supplementation: A prospective cohort study, Eur J Intern Med. 2015 Dec;26(10):825-9 Zdrowe zakupy I choć medycyna konwencjonalna mówi, że nie ma takiej jednostki chorobowej, to jednak coraz więcej lekarzy zaczyna przychylać się do poglądu, iż takie schorzenie nie tylko istnieje, ale jest udziałem wielu z nas. Trzynastoletnia Aneta ostatnio stale skarżyła się na uciążliwe dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego: silne bóle brzucha i częste biegunki. Jako że była w pierwszej klasie gimnazjum, jej rodzice - Małgorzata i Artur - poszli z nią do pediatry. Badanie USG nie wykazało żadnych zmian w jamie brzusznej. Wszyscy odetchnęli i kłopoty złożyli na karb stresu związanego ze zmianą szkoły i otoczenia. Jednak gdy u córki zaczęły pojawiać się suche zmiany na skórze i stale mówiła, że jest zmęczona, Małgorzata postanowiła przebadać Anetę pod kątem alergii pokarmowych, zarówno IgE- jak i IgG-zależnych. Human Body with gut system and gut bacteria. from Paul Lashmana on Vimeo. Wśród alergenów pokarmowych klasy IgE stwierdzono jedynie reakcję na kiwi. Jednak w klasie IgG stwierdzono silną nadwrażliwość pokarmową na następujące produkty: gluten, mleko i jego przetwory, jajo kurze, pomidor, ananas oraz tuńczyka. Zastosowano więc pełną dietę eliminacyjną, wykluczającą wszystkie uczulające pokarmy. Pierwsze jej efekty zostały zaobserwowane po 1,5 tygodniu stosowania - znacząco zmniejszyły się dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego oraz poprawiła się jakość stolca. Pacjentka odzyskała energię. Poprawił się także stan skóry. Jednakże po ok. 3 miesiącach rodzice zauważyli częściowy nawrót objawów. Specjalista, do którego się zwrócili, zapytał, czy Aneta jest chorowita. Artur potwierdził: - Córka od zawsze należała do tych delikatnych dzieci, które co chwilę łapią infekcje. Właściwie jesień i zima były pasmem krótszych lub dłuższych przeziębień i infekcji górnych dróg oddechowych. W dalszym wywiadzie okazało się, że dziewczynka przeszła kilkanaście terapii antybiotykowych. - Usłyszeliśmy: trzeba sprawdzić jelita - wspomina Małgorzata. - Z próbki kału wykonano analizę ilości wskaźnikowych bakterii oraz grzybów przewodu pokarmowego. Wykazały one znaczne zaburzenia w mikroflorze przewodu pokarmowego, przede wszystkim w niedoborze bakterii ochronnych i zwiększonej ilości bakterii potencjalnie patogennych. - Wtedy po raz pierwszy usłyszałem o nieszczelności jelit - opowiada Artur. - Wyjaśniono nam, że na skutek częstego przyjmowania antybiotyków u Anety doszło do powstania ubytków w śluzówce jelit, to zaś przyczyniło się do powstania stanów zapalnych w jelitach, a przy okazji blokowało powrót córki do zdrowia. Aby terapia mogła przynieść oczekiwane skutki, najpierw trzeba przywrócić pożądany skład mikroflory jelit u córki. Aneta zaczęła przyjmować preparaty probiotyczne oraz prebiotyczne. Po ok. 3 tygodniach stosowania terapii objawy chorobowe ponownie się cofnęły. Teraz, gdy dziewczynka przestrzega diety i nadal przyjmuje pro- i prebiotyki (terapia mikrobiologiczna), wszelkie wcześniejsze symptomy zaniknęły. W naszych jelitach jest aż 100 bilionów komórek bakterii. To dziesięciokrotnie więcej niż komórek budujących nasze ciało. Łączna masa drobnoustrojów zasiedlających jelita wynosi ok. 1,5-2,5 kg Mózg w jelitach Gdyby spytać przeciętnego człowieka, który organ ciała jest najważniejszy, z pewnością wskazałby mózg, serce lub płuca. Ale czy miałby rację? Choć stoi to w sprzeczności z romantyczną i racjonalną wizją człowieka, które tak lubimy, to jednak okazuje się, że jelita są co najmniej równie ważne, jeśli nie ważniejsze. Błona śluzowa jelita cienkiego mierzy 400 m2 i jest to największa powierzchnia naszego ciała. Codziennie wraz z pożywieniem przez nasz przewód pokarmowy wędrują liczne bakterie, wirusy, grzyby, toksyny, konserwanty i dodatki do żywności. Wszystko to może stanowić potencjalne zagrożenie dla naszego organizmu. Co więcej, na całej długości przewodu pokarmowego, od przełyku do odbytu, jedyną warstwą oddzielającą wnętrze tego pasażu od reszty naszego organizmu jest pojedyncza warstwa komórek nabłonkowych. Dla porównania skóra ma ich znacznie więcej. W obrębie przewodu pokarmowego musi zatem istnieć bariera, która będzie działać na zasadzie filtra kontrolującego substancje transportowane do naszego krążenia. Na poziome żołądka pierwszą linią obrony jest niskie pH soku żołądkowego. Jednak, korzystając z tego, że leki zobojętniające żołądkowy kwas solny są dostępne bez recepty niemal wszędzie, wiele osób ich nadużywa. W takiej sytuacji patogeny i inne szkodliwe elementy mogą swobodnie przedostawać się do dalszych części przewodu pokarmowego. Ale organizm jest i na to przygotowany. Na całej długości jelit ochronnie działa warstwa śluzu wyścielająca błony przewodu pokarmowego wraz z zamieszkującymi ją mikroorganizmami. To właśnie one stanowią zasadniczy element bariery jelitowej. Od mieszkańców śluzu wyścielających błony przewodu pokarmowego zależy, co jest transportowane ze światła jelita do krążenia. Nie dość na tym, oni również wpływają na naszą odporność. W jednym z badań dowiedzione zostało, iż zwierzęta laboratoryjne, które pozbawione są flory jelitowej i hodowane w sterylnych warunkach, po przeniesieniu do środowiska normalnego po jakimś czasie umierają. Dlaczego? Bowiem bez udziału bakterii jelitowych niemożliwy jest rozwój i prawidłowe działanie układu odpornościowego. W związku z tym organizm nie może poradzić sobie nawet z prostą infekcją. Warto też wspomnieć, że mikroorganizmów zasiedlających jelito jest dziesięciokrotnie więcej niż komórek budujących nasze ciało, a jelito grube jest odcinkiem najliczniej przez nie zasiedlonym. Nic więc dziwnego, że wpływ mikroflory jelitowej nie ogranicza się do działania lokalnego w przewodzie pokarmowym, ale obejmuje cały organizm. Dlatego nie bez kozery jelito nazywane jest drugim mózgiem. Gdy dochodzi do uszkodzenia bariery jelitowej, następuje rozluźnienie połączeń między komórkami jelit, co stwarza wrota dla potencjalnie szkodliwych substancji. Mogą one wtedy przenikać do krwiobiegu i powodować rozwój przewlekłego stanu zapalnego Funkcja bariery jelitowej Prawidłowo działająca bariera jelitowa powinna spełniać trzy zasadnicze funkcje: absorpcyjną - czyli wchłanianie niezbędnych dla życia składników odżywczych, ochronną polegającą na zapobieganiu przedostawania się potencjalnie szkodliwych cząsteczek poza jelita oraz immunologiczną. Znaczenie bakterii jelitowych Właściwości bakterii jelitowych możemy podzielić ze względu na następujące funkcje: • Immunologiczną – polegającą na stymulowaniu układu odpornościowego. W obrębie jelit zlokalizowana jest tkanka limfatyczna będąca składową całościowego śluzówkowego układu immunologicznego. Swoisty „trening” odpornościowy zaczyna się już w momencie porodu. Przewód pokarmowy zdrowego noworodka jest jałowy. Pionierskie bakterie zasiedlające jelito są pierwszymi antygenami, z którymi układ immunologiczny ma kontakt i to one gwarantują jego sprawne działanie w ciągu całego życia. Dzieci donoszone, urodzone fizjologicznie, karmione piersią mają najbardziej pożądany skład bakterii jelitowych. Przekłada się to na późniejszy rozwój dziecka i zmniejszone ryzyko chorób atopowych, alergicznych, cukrzycy typu 1, otyłości czy nawracających infekcji. • Ochronną - prawidłowy skład mikroflory jelit zapobiega zasiedlaniu się i namnażaniu bakterii chorobotwórczych, dzięki czemu ryzyko infekcji czy intoksykacji (czyli zatrucia w wyniku działania toksyny wytworzonej w żywności przed jej spożyciem) organizmu jest ograniczone. • Metaboliczną i odżywczą - bakterie jelitowe produkują witaminy z grupy B oraz witaminę K, wspomagają początkowy proces trawienia, pobudzają motorykę przewodu pokarmowego i zaopatrują śluzówkę jelit w energię za pośrednictwem produkowanych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Zarówno obecność samych bakterii, jak i pełnione przez nie funkcje wpływają na prawidłowe działanie bariery jelitowej, co bezpośrednio przekłada się na szczelność jelit, a tym samym właściwe funkcjonowanie organizmu. Prawidłowe funkcjonowanie tych trzech elementów jest niezbędne dla zachowania integralności bariery jelitowej, a zakłócenie funkcjonowania każdej z nich prowadzi do zwiększonej przepuszczalności jelitowej i może być przyczyną wielu schorzeń. Normalnie, u zdrowych ludzi, komórki jelit pokryte są warstwą ochronnego śluzu i połączone są ścisłymi połączeniami (ang. tight junction), które warunkują, że do krwiobiegu przedostają się wyłącznie odpowiednio rozłożone składniki pokarmowe, a zatrzymywane są większe cząsteczki, elementy toksyczne czy patogeny. Czynnikiem regulującym przepuszczalność tych połączeń jest specjalne białko - zonulina. Dodatkowo jako pierwsza linia obrony na straży stoją także wydzielnicza immunoglobulina A (sIgA), defensyny oraz substancje produkowane przez nasze fizjologiczne bakterie jelitowe. One wszystkie wpływają na zachowanie ciągłości nabłonka jelitowego. Dzięki temu zachowana jest ścisła selekcja składników, na te które mogą wnikać do naszego ustroju, a także te które należy zatrzymać. Gdy dochodzi do uszkodzenia bariery jelitowej, następuje rozluźnienie połączeń między komórkami jelit, co stwarza wrota dla potencjalnie szkodliwych substancji. Mogą one wtedy przenikać do krwiobiegu i powodować rozwój przewlekłego stanu zapalnego. Nieszczelne jelito Współczesny tryb życia sprzyja niszczeniu bariery jelitowej i zmniejszeniu integralności błony śluzowej jelita cienkiego. Nasze jelita wyglądają zupełnie inaczej niż jelita naszych dziadków czy pradziadków. Coraz częściej żyjemy w permanentnym stresie, mało się ruszamy i krótko śpimy, co niekorzystnie wpływa na mikroflorę i śluzówkę jelit. Ponadto spożywamy więcej żywności przetworzonej, ubogiej w błonnik, z dużą ilością konserwantów i dodatków do żywności. Nasze posiłki obfitują w dużą ilość cukrów prostych i nasyconych kwasów tłuszczowych. Zmieniamy przez to środowisko jelit na niekorzystne dla fizjologicznych bakterii, oddając pole patogenom, w tym także grzybom z rodzaju Candida. Nieszczelności jelit sprzyja także spożywanie glutenu oraz nabiału. Postuluje się, iż każdorazowe spożycie glutenu rozszczelnia jelito na kilka godzin, przez co organizm jest bardziej narażony na napływ substancji szkodliwych. Dodatkowo destabilizująco na stan jelit wpływają zakażenia wirusowe, bakteryjne i pasożytnicze, jak również grzybica przewodu pokarmowego (kandydoza) czy oddziaływanie toksyn środowiskowych (np. metale ciężkie). Za zły stan śluzówki jelit odpowiada też nadużywanie alkoholu. Schorzenie to często jest też pokłosiem nieumiarkowanego stosowania niesterydowych leków przeciwzapalnych oraz antybiotyków. Niszczona jest wtedy korzystna flora bakteryjna, która jest integralnym elementem bariery jelitowej. Osłabiona bariera ochronna skutkuje wzrostem przepuszczalności jelit, co definiowane jest jako zespół jelita przesiękliwego (ang. leaky gut syndrome). Stan ten polega na całkowitej lub częściowej utracie kontroli nad składnikami, które przenikają z jelit do wnętrza organizmu. Możliwy jest wtedy napływ patogennych bakterii, wirusów, grzybów, toksyn oraz nie w pełni strawionych resztek pokarmowych. Przenikanie dużych cząstek pokarmu powoduje aktywację układu odpornościowego. W takim przypadku składniki pokarmowe, które zasadniczo powinny być nieszkodliwe, traktowane są przez organizm analogicznie jak patogeny czy toksyny i wywołują identyczną reakcję układu immunologicznego. Organizm rozpoznaje je jako wrogie i rozpoczyna batalię w celu ich unieszkodliwienia – zaczyna produkować swoiste przeciwciała klasy IgG5. Stan ten związany jest z powstawaniem opóźnionej alergii pokarmowej IgG-zależnej, zwanej powszechnie nietolerancją pokarmową. U zdrowego człowieka bariera przewodu pokarmowego jest szczelna, dzięki temu organizm toleruje większość pokarmów, które spożywa. W przypadku nieszczelnego jelita, czyli uszkodzenia śluzówki jelit oraz przy zaburzeniach w składzie i ilości mikroflory jelitowej, dochodzi do nadmiernego napływu do krążenia antygenów pokarmowych i zmiany tolerancji pokarmowej w nadwrażliwość pokarmową. Na skutek ciągłego spożywania uczulających pokarmów dochodzi do systematycznej aktywacji układu odpornościowego, co powoduje przewlekły stan zapalny w organizmie. Rozpoznanie tych niepożądanych reakcji na pokarm jest utrudnione z uwagi na opóźnione występowanie objawów, które pojawiają się od kilku do kilkudziesięciu godzin. Oznacza to, że pokarm spożyty w poniedziałek może wywołać objawy dopiero w środę lub w czwartek. Postawienia diagnozy nie ułatwia też mnogość objawów. Alergia IgG-zależna (opóźniona) różni się w przebiegu od klasycznej alergii IgE-zależnej. Klasyczne uczulenie manifestuje się szybko pojawiającymi się po kontakcie z alergenem pokrzywką, obrzękiem, katarem siennym lub alergicznym zapaleniem spojówek (przy nadmiernym pyleniu i alergiach wziewnych). Natomiast alergia opóźniona charakteryzuje się przewlekłymi symptomami, często o trudnej do wyjaśnienia przyczynie. Bo kto powiązałby jedzenie z nawracającymi migrenami, depresją czy autyzmem8. Ponadto wystąpić mogą dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego przypominające zespół jelita nadwrażliwego, problemy skórne, w tym atopowe zapalenie skóry czy trądzik, fibromialgia, nadwaga czy zespół chronicznego zmęczenia. Często stan ten pozostaje nierozpoznany przez całe życie, gdyż z uwagi na opóźniony mechanizm reakcji trudno samemu stwierdzić, który pokarm wywołuje objawy. Potrzebne są do tego celu specjalistyczne badania krwi. Ponadto pacjenci często słyszą od lekarzy, że muszą się przyzwyczaić do tych objawów, bo „taka ich uroda i już”. Nic bardziej mylnego. Alergia IgG-zależna (opóźniona) może być śmiało uznana za chorobę cywilizacyjną, gdyż ściśle powiązana jest ze zbyt przesiękliwym jelitem. To zaś jest konsekwencją naszego aktualnego, nieodpowiedniego, stylu życia. Szacuje się, że ponad 50% populacji krajów wysokorozwiniętych cierpi z powodu opóźnionych reakcji na pokarm. Nieszczelne jelito oddziałuje na funkcjonowanie całego organizmu. Obserwowane jest często w zespole jelita nadwrażliwego, alergiach, depresji, migrenach czy nawracających infekcjach. Zatem wszelkie terapie ukierunkowane na uszczelnienie jelit mogą odgrywać rolę w leczeniu tych chorób Pocieszający jest fakt, iż – tak jak w przypadku Anety – przy zastosowaniu diety eliminującej uczulające pokarmy i ponownym uszczelnieniu jelit alergię tę można wyleczyć i jednocześnie zlikwidować doskwierające od lat objawy. Choroby związane z nieszczelnym jelitem Zwiększoną przepuszczalność jelit obserwuje się w licznych stanach chorobowych, w tym także w chorobach autoimmunologicznych. Podczas działania czynników niszczących barierę jelitową początkowo lokalny stan zapalny jelit prowadzi do pojawienia się uogólnionego stanu zapalnego w całym organizmie9. Proces ten może trwać latami i wydaje się przyczyniać do powstawania wielu schorzeń. Często stan ten związany jest ze współwystępowaniem alergii IgG-zależnej, która odpowiada za ciągły stan zapalny w organizmie. Nieustanna aktywacja układu immunologicznego i permanentna odpowiedź zapalna obciążają organizm. W takiej sytuacji, w którymś momencie może dojść do zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego i rozwoju chorób autoimmunologicznych. Wielokrotnie zostało wykazane, iż nieszczelne jelito może być elementem sprawczym chorób o podłożu autoimmunizacyjnym, w tym cukrzycy typu 1, choroby Leśniowskiego-Crohna, łuszczycy, celiakii, choroby Hashimoto, reumatoidalnego zapalenia stawów i innych. Nieszczelne jelito oddziałuje na funkcjonowanie całego organizmu. Obserwowane jest często w zespole jelita nadwrażliwego, zespole złego wchłaniania, alergiach, ale także w depresji, stanach lękowych, ogólnym zmęczeniu, migrenach czy nawracających infekcjach. Zatem wszelkie terapie ukierunkowane na uszczelnienie jelit mogą odgrywać rolę w leczeniu lub profilaktyce tych chorób. Sposoby oceny nieszczelności jelit • Test z soku z buraka czerwonego – wieczorem przed zaśnięciem należy wypić 3/4 szklanki soku z buraka. Rano ocenić kolor moczu. Jeśli jest czerwony, świadczyć to może o tym, że nerki wychwyciły czerwony barwnik z buraka, który przeniknął przez nieszczelne jelito. Normlanie mocz powinien być lekko różowy. Niemniej jednak jest to test czysto orientacyjny, nieuznawany w diagnostyce laboratoryjnej. • Test laktuloza/mannitol – polega na zastosowaniu w badaniu cukrów o różnej wielkości. Pacjent powinien wypić mieszaninę mannitolu i laktulozy. Mannitol jest łatwo wchłanialnym, niemetabolizowanym w organizmie monocukrem. Laktuloza to z kolei dwucukier, składający się z galaktozy i fruktozy. Wchłania się trudno. Wynik prawidłowy to obecność w moczu mannitolu przy małych stężeniach laktulozy. Oba cukry w moczu świadczą właśnie o nieszczelności jelit, a brak obu cukrów o złym wchłanianiu. • Zonulina - to białko regulujące ścisłe połączenia między komórkami jelit. Badanie polega na ocenie stężenia zonuliny w kale. W przypadku wysokich wartości mamy do czynienia ze zbyt dużą przesiękliwością jelitową. • Mikroflora jelitowa – ocena składu i ilości wskaźnikowych bakterii jelitowych w próbce kału. Badanie pozwoli nam ocenić stan mikroflory przewodu pokarmowego, która jest istotnym elementem bariery jelitowej, a jej oddziaływanie na organizm ludzki jest nieocenione. W przypadku zaburzeń w składzie lub ilości mikroorganizmów możliwe jest zastosowanie odpowiedniej terapii probiotycznej celem przywrócenia odpowiedniego profilu bakterii jelitowych. Jak naprawić uszkodzone jelito? Z uwagi na fakt, że nieszczelne jelito powstaje na skutek działania niekorzystnych czynników środowiskowych, możliwe jest powzięcie kroków odwracających ten proces. 1. Postaraj się wyeliminować czynniki negatywnie wpływające na stan Twoich jelit. Zadbaj o odpowiednią dietę, bogatą w produkty nieprzetworzone, ekologiczne, z dużą zawartością błonnika. Pij dużo wody, wysypiaj się i unikaj częstego stresu. 2. Zbadaj alergie pokarmowe, szczególnie te opóźnione i wyeliminuj uczulające Cię pokarmy z diety. Powodują one przewlekły stan zapalny, który jeszcze bardziej rozszczelnia jelito, jak również potęguje objawy w przebiegu wielu chorób, u podstaw których leży nadmierna przesiąkliwość jelitowa. 3. Przywróć odpowiedni stan mikroflory jelitowej za pomocą preparatów probiotycznych, prebiotycznych jak również żywności fermentowanej. gutmachine from on Vimeo. Jelita są dla naszego organizmu jak maszyna. Im sprawniej działają, tym lepiej funkcjonuje całe ciało. Bibliografia Round JL, Mazmanian SK. The gut microbiota shapes intestinal immune responses during health and disease. Nat Rev Immunol. 2009; 9(5):313-23. Olszewska J, Jagusztyn-Krynicka EK. Human Microbiome Project – Mikroflora jelit oraz jej wpływ na fi zjologię i zdrowie człowieka. Post. Mikrobiol. 2012; 51, 4: 243-256. Azad MB, Konya T, Maughan H i wsp. Gut microbiota of healthy Canadian infants: profi les by mode of delivery and infant diet at 4 months. CMAJ. 2013; 185:5. Nowak A, Libudzisz Z. Mikroorganizmy jelitowe człowieka. Stand Med. 2008; 1: 372-9. Zuo XL, Li YQ, Li WJ, Guo YT, Lu XF, Li JM, et al. Alterations of food antigen-specifi c serum immunoglobulins G and E antibodies in patients with irritable bowel syndrome and functional dyspepsia. Clin and Exper Allergy 2007;37: 823–830. Alpay K, Ertas M, Orhan EK, Ustay DK, Lieners C, Baykan B. Diet restriction in migraine, based on IgG against foods: a clinical double-blind, randomised, cross-over trial. Cephalalgia. 2010; 30(7):829-37. Rudzki L, Frank M, Szulc A, Gałęcka M, Szachta P, Barwinek D. Od jelit do depresji – rola zaburzeń ciągłości bariery jelitowej i następcza aktywacja układu immunologicznego w zapalnej hipotezie depresji. Neuropsychiatria i Neuropsychologia. 2012; 7, 2. Hozyasz K, Gryglicka H, Żółkowska J. Dieta bezglutenowa a leczenie zaburzeń ze spektrum autyzmu – skrótowy przegląd piśmiennictwa. Prz Gastroenterol. 2010; 5 (4): 195–201. Arrieta MC, Bistritz L, Meddings JB. Alterations in intestinal permeability. Gut. 2006; 55(10): 1512–1520. Vaarala O, Atkinson MA, Neu J. The „perfect storm” for type 1 diabetes: the complex interplay between intestinal microbiota, gut permeability, and mucosal immunity. Diabetes. 2008; 57(10):2555-62. Teshima CW, Dieleman LA, Meddings JB. Abnormal intestinal permeability in Crohn’s disease pathogenesis. Ann N Y Acad 1258:159-65. Humbert P, Bidet A, Treffel P, Drobacheff C, Agache P. Intestinal permeability in patients with psoriasis. J Dermatol Jul;2(4):324-6. Fasano A. Leaky gut and autoimmune diseases. Clin Rev Allergy Immunol. 2012;42(1):71-8. Zdrowe zakupy Spis treści Ponadto mam problemy z zasypianiem i koncentracją. Odczuwam też nasilający się brak energii i rozdrażnienie, a ostatnio właściwie w ciągu kilku tygodni moja skóra stała się przesuszona i swędząca. Znajomy naturopata powiedział, że wszystko to może wskazywać na zespół przeciekającego jelita. Na czym polega to schorzenie i jak sobie z nim radzić? Czym jest bariera jelitowa? Błona śluzowa jelit człowieka jest największą powierzchnią łączącą organizm ze środowiskiem zewnętrznym. Jest też kluczowym elementem fizycznej bariery jelitowej. Składa się z pojedynczej warstwy komórek nabłonkowych – są to w 80% enterocyty, które poza wchłanianiem substancji odżywczych wpływają na rozwój aktywności immunologicznej, pośrednicząc w uwalnianiu cytokin oraz ekspresji receptorów uczestniczących w odpowiedzi immunologicznej2. W warstwie nabłonkowej znajdują się także komórki kubkowe wydzielające śluz, komórki Panetha syntetyzujące defensyny, komórki enterochromatofilne uwalniające hormony i neuropeptydy oraz komórki M wychwytujące antygeny ze światła jelita3. Integralność nabłonka zapewniają odpowiednie połączenia między komórkami – ścisłe złącza (tight junction – TJ). Warunkują one, że błona komórkowa działa jak inteligentne sito, które jedynie niewielkim cząsteczkom pokarmu – aminokwasom, węglowodanom i niezbędnym kwasom tłuszczowym – pozwala na przedostanie się do krwiobiegu, jednocześnie zatrzymując inne, większe cząsteczki, patogeny, toksyny i substancje prozapalne. Czynnikiem regulującym przepuszczalność tych połączeń jest specjalne białko – zonulina4. TJ to kompleksy wielobiałkowe utworzone z 4 przezbłonowych protein: klaudyn, okludyn, białek adhezyjnych (JAM) i triceluliny. Obecnie wiadomo, że klaudyny są kluczowymi elementami złączy determinującymi integralność bariery jelitowej5. Gdy dochodzi do zmniejszenia ekspresji klaudyn, następuje osłabienie międzykomórkowego połączenia. To zaś sprzyja rozwojowi nieswoistych chorób zapalnych jelit6, np. celiakii7. Jednocześnie w badaniach na zwierzętach udowodniono, że białka te są niezbędne do hamowania przepuszczalności międzykomórkowej makrocząsteczek8. Z kolei tricelulina uszczelnia przestrzeń między komórkami nabłonka, zapobiegając wnikaniu makrocząsteczek w głąb ściany jelita, jednocześnie pozwalając na transport jonów. Następną linię obrony stanowi warstwa śluzu, która zapobiega przyleganiu i wnikaniu mikroorganizmów w głąb ściany jelita. Można w niej wyróżnić dwie części. Część zewnętrzna warstwy śluzowej jest bogata w peptydy przeciwbakteryjne produkowane przez komórki Panetha oraz immunoglobuliny A syntetyzowane przez komórki plazmatyczne. Jest to również siedlisko mikroorganizmów jelitowych będących jednym z kluczowych i najbardziej dynamicznych elementów bariery jelitowej. Wewnętrzna część warstwy śluzu jest grubsza i przylega bezpośrednio do komórek nabłonkowych. Odpowiada za ich nawodnienie i procesy regeneracji oraz chroni przed działaniem enzymów trawiennych. W jej skład wchodzi głównie glikokaliks wytwarzany przez komórki kubkowe. Jego zadanie dodatkowo polega na ograniczaniu przenikania antygenów do blaszki właściwej błony śluzowej. W badaniach na zwierzętach udowodniono, że utrata warstwy śluzu zwiększa przepuszczalność bariery jelitowej, co wiąże się z penetracją bakterii w głąb ściany przewodu pokarmowego i wyzwoleniem reakcji zapalnej9. Prawidłowo działająca bariera jelitowa powinna spełniać 3 zasadnicze funkcje: absorpcyjną (polegającą na wchłanianiu niezbędnych dla życia składników odżywczych) ochronną, mającą na celu zapobieganie przedostawania się potencjalnie szkodliwych cząsteczek poza jelita immunologiczną Współdziałanie tych 3 elementów zapewnia odpowiedni, selektywny transport określonych substancji przy jednoczesnym ograniczeniu wnikania mikroorganizmów, toksyn i szkodliwych antygenów. W badaniach klinicznych dowiedziono, że zakłócenie integralności bariery jelitowej prowadzi do zwiększenia jej przepuszczalności i może być przyczyną oraz mediatorem przebiegu szeregu schorzeń przewlekłych, nie tylko przewodu pokarmowego, ale także układów nerwowego, immunologicznego czy rozrodczego13. Na szczęście, dzięki temu, że nieszczelne jelito powstaje na skutek działania niekorzystnych czynników środowiskowych, możliwe jest powzięcie kroków odwracających ten proces. Rola mikrobioty jelitowej Mikrobiotę tworzą głównie bakterie beztlenowe, a także tlenowe, drożdże i wirusy. Eksosytem jelitowy podlega nieustannym zmianom w życiu człowieka, dąży jednak do zachowania równowagi, która jest gwarantem zdrowia10. Na skład ilościowy oraz jakościowy flory jelitowej mają wpływ: przebieg ciąży i okresu okołoporodowego, rodzaj porodu, sposób karmienia małego dziecka, a następnie dieta i styl życia w kolejnych latach, przyjmowane leki (głównie antybiotyki, steroidy, inhibitory pompy protonowej) stany zapalne i wszelkie ingerencje chirurgiczne w obrębie przewodu pokarmowego Czynniki te mogą prowadzić do dysbiozy11. Od mikroorganizmów zamieszkujących śluz wiele zależy. Metaboliczna aktywność bakterii jelitowych jest związana ze zdolnością flory do rozkładu niestrawionych resztek pokarmowych na drodze fermentacji, której produktem są krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe będące źródłem energetycznym dla kolonocytów. Konkretne rodzaje bakterii produkują witaminy, głównie K oraz z grupy B, a także zwiększają przyswajalność składników mineralnych. Poprzez wytwarzanie hydrolazy drobnoustroje mediują też w procesie trawienia lipidów12. Poza tym mikrobiota stymuluje produkcję mucyn, które chronią nabłonek jelitowy przed inwazją patogenów i toksyn. Dodatkowo zaś bakterie komensale na drodze konkurencji o zasoby powstrzymują nadmierne namnażanie szkodliwych drobnoustrojów. Jak dowodzą badania, zakłócenia homeostazy w obrębie mikrobioty wywołują zmiany w przepuszczalności bariery jelitowej, a implikacje kliniczne tych zmian obejmują zaburzenia metaboliczne, neurorozwojowe oraz autoimmunologiczne. Zespół nieszczelnego jelita - objawy Po raz pierwszy o nieszczelnych jelitach napisał w 2001 r. gastroenterolog ze szpitala w Bostonie dr Alessio Fasano. Odkrył on, że pod wpływem różnych czynników może zostać naruszona ściana jelita, co powoduje, że do krwiobiegu mogą dostać się toksyczne produkty przemiany materii, bakterie, grzyby, wirusy, pasożyty, niestrawione resztki pokarmu, które negatywnie wpływają na pracę całego organizmu. Przewlekłe narażenie na obce antygeny przeciąża układ immunologiczny, co może prowadzić do trwałego obniżenia odporności. Ostatecznie mogą się pojawiać zaburzenia ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia lub biegunki/zaparcia, zgaga i refluks żołądkowy), przewlekłe zmęczenie, zaburzenia i zmienność nastrojów, bezsenność i problemy z koncentracją oraz nietolerancje pokarmowe, bóle stawowe i dermopatie. Zespół nieszczelnego jelita (ZNJ, cieknące jelito) może objawiać się zapaleniem zatok, świądem i łzawieniem oczu, stanami podgorączkowymi niewiadomego pochodzenia, bólami mięśni i stawów oraz wahaniami masy ciała. Rozregulowanie odpowiedzi immunologicznej może być wreszcie przyczyną przewlekłych chorób autoimmunologicznych, takich jak cukrzyca, toczeń układowy, choroba Crohna, zapalenie jelita grubego, stwardnienie rozsiane, hashimoto czy reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)1. Zespół nieszczelnego jelita - jakie badania wykonać? Test buraka - domowy test szczelności jelit W domowych warunkach można wykonać także test buraka. Barwnik zawarty w tych warzywach zwany betaniną jest substancją, której ludzki organizm nie trawi i dlatego powinien on zostać wydalony przez jelito grube, barwiąc stolec na czerwono. Jeśli jednak po wypiciu 50 mln soku z buraków zauważymy, że czerwony barwnik pojawił się w moczu, oznacza to, że betanina trafiła do krwioobiegu. To sygnał, że jelita nie są tak szczelne, jak powinny. Oczywiście test z buraków powinien być tylko sygnałem do dalszej rozszerzonej diagnostyki pod okiem lekarza. Test absorpcji cukrów pozwala zdiagnozować zespół nieszczelnego jelita Nieswoiste objawy nieszczelnego jelita sprawiają, że diagnostyka jest trudna, tym bardziej że nie ma badania, które dawałoby jednoznaczną odpowiedź. Można wykonać test absorpcji cukrów (TAC)14. Pacjentowi podaje się do wypicia mieszankę 2 substancji – mannitolu i laktulozy – a następnie ocenia się ich stężenie w moczu zebranym po 5-6 godz. Badanie kału w diagnostyce ZNJ W celu zdiagnozowania ZNJ można oznaczyć w kale przeciwciała przeciwko zonulinie. To białko regulujące ścisłe połączenia między komórkami nabłonka. W przypadku wysokich wartości mamy do czynienia ze zbyt dużą przesiękliwością jelit. O stanie trzewi powie też ocena składu i ilości głównych bakterii tlenowych, beztlenowych oraz grzybów w próbce kału. Badanie wykaże, czy w mikroflorze przewodu pokarmowego widoczne są zaburzenia. Niedobór bakterii ochronnych i zwiększona ilość drobnoustrojów potencjalnie patogennych mogą świadczyć o nieszczelności. Obniżony poziom IgA w zespole niedrożności jelit Warto również sprawdzić poziom IgA, której zadaniem jest neutralizacja antygenów, toksyn i chorobotwórczych mikroorganizmów. Podwyższony poziom IgA świadczy o stymulacji układu odpornościowego. Obniżony – o niedostatecznej ochronie jelit. Nieszczelność jelit - przyczyny Alergie pokarmowe - przyczyna niedrożności jelit Nietolerancje pokarmowe indukują przewlekły stan zapalny, który sprzyja rozszczelnieniu jelita. Jeżeli cierpisz na alergie pokarmowe, wyeliminuj uczulające Cię pokarmy z diety. Na liście podejrzanych znajdują się: pszenica, mleko krowie i wszystkie produkty mleczne oraz zawierające skrobię modyfikowaną, cukier, drożdże, wołowina, wieprzowina, kukurydza, kawa i pomarańcze oraz wszelkiego rodzaju sztuczne dodatki, zwłaszcza barwniki spożywcze i słodziki, takie jak sorbitol. Najpopularniejsze alergeny to: jajka, zboża, kukurydza, fasola oraz orzechy, Alergeny te poprzez aktywację układu immunologicznego na powierzchni nabłonka jelit nasilają ich uszkodzenie. Gluten rozszczelnia jelita Jak dowodzą uczeni, gliadyna, składnik obecnego w zbożach glutenu, zwiększa ekspresję i aktywność zonuliny, a przez to rozszczelnia jelito. W dodatku czyni to na kilka godzin, przez co organizm jest bardziej narażony na napływ szkodliwych substancji. Badania wskazują, że dodatkowo może ona stymulować inne komórki wykazujące obecność receptora CXCR3, takie jak limfocyty T i komórki NK (natural killers), przyczyniając się do aktywacji układu odpornościowego i rozwoju stanu zapalnego15. Alkohol rozszczelnia jelita Napoje wyskokowe powodują uszkodzenie integralności błony, osłabiając połączenie międzykomórkowe przez obniżenie ekspresji białek kompleksu TJ – ZO-1 oraz klaudyny-116. Składniki pokarmowe zwiększające przepuszczalność jelit Ogranicz spożycie dużych ilości nierozpuszczalnego błonnika. Jak się okazuje, może on nasilać nieszczelność jelit17. Wśród składników pokarmowych negatywny wpływ na ich przepuszczalność, w badaniach z wykorzystaniem hodowli komórkowych, wykazano dla ekstraktów uzyskanych z papryczek chili, papryki słodkiej oraz szyszek chmielu. Zwiększenie przepuszczalności powodują też alanina (badania na szczurach) oraz w nadmiarze tryptofan (badania na chomikach), a wśród średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych – kwas laurynowy oraz kaprynowy (hodowla komórkowa)18. Naukowcy z University of Chicago wskazują również na tłuszcze mleczne występujące w przetworzonej żywności i wyrobach cukierniczych. Pobudzają one w jelicie proliferację bakterii Bilophila wadsworthia, drobnoustroju odpowiedzialnego za stany zapalne tego organu, a także negatywnie wpływają na jego mikrobiom przez okres 6 miesięcy od spożywania obfitującej w nie diety. Ponadto należy ograniczyć lub wyeliminować cukier rafinowany, wysokoprzetworzoną żywność oraz konserwanty. Herabata i kawa rozszczelniają jelita Kontroluj swoje spożycie herbaty i kawy, ponieważ mogą one wysuszać ochronną warstwę śluzu powlekającą jelito. Zastąp część z nich zwykłą wodą. Leki sprzyjają rozwojowi zespołu nieszczelnego jelita Rozwojowi zespołu nieszczelnego jelita sprzyja zażywanie antybiotyków oraz niesterydowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), a w szczególności aspiryny i ibuprofenu. Wiadomo, że nawet pojedyncza dawka aspiryny lub indometacyny może zwiększać przepuszczalność ściany jelita przez hamowanie syntezy działających ochronnie prostaglandyn zbudowanych z kwasów tłuszczowych20. Długotrwałe stosowanie takich leków może doprowadzić do wystąpienia poważnego stanu zapalnego jelita i znacznie zwiększyć jego przepuszczalność. Ponadto u osób przyjmujących z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów NLPZ zaobserwowano zwiększony poziom przeciwciał przeciwko bakteriom Clostridium perfringens, co dowodzi, że toksyny bakteryjne biorą udział w tym błędnym kole21. Przeprowadzony przez uczonych z Niemiec i Australii 6-tygodniowy eksperyment wykazał, że ćwiczenia aerobowe o niskiej lub umiarkowanej intensywności mogą działać jako bufor przeciw depresji i odczuwanemu stresowi Antybiotyki powodują zniszczenie symbiotycznej flory bakteryjnej, która pomaga w neutralizowaniu fragmentów komórkowych, hormonów (nierozłożone estrogeny są ponownie absorbowane i deponowane w tkankach), żółci (uszkadza jelito grube), a także toksyn wirusowych i bakteryjnych. Brak fizjologicznej flory umożliwia przerost Candida albicans, która dodatkowo powoduje zniszczenie błony śluzowej jelita i rozszczelnia ją, umożliwiając transport toksycznych związków do krwi i innych narządów. Stres zwiększa nieszczelność jelit Ryzyko przeciekania jelit zwiększa się pod wpływem stresu. Czynnik uwalniający kortykotropinę (CRF) stymuluje korę nadnerczy do wydzielania kortyzolu oraz ich rdzeń do wydzielania katecholamin. W odpowiedzi na stresory podwzgórze oraz komórki układu immunologicznego i nabłonka jelit produkują substancje, które wpływają na funkcję błony śluzowej oraz motorykę układu pokarmowego. W efekcie dochodzi do spadku ekspresji białek kompleksu TJ. Ponadto długotrwałe napięcie niekorzystnie oddziałuje na mikroflorę jelitową, prowadząc do dysbiozy oraz osłabienia regeneracji błony śluzowej26. Dlatego znajdź najlepsze dla siebie sposoby rozładowania emocji. Mogą to być taniec, medytacja, joga, tai-chi, albo boks. Przeprowadzony przez uczonych z Niemiec i Australii 6-tygodniowy eksperyment wykazał, że ćwiczenia aerobowe o niskiej lub umiarkowanej intensywności mogą działać jako bufor przeciw depresji i odczuwanemu stresowi27. Zespół nieszczelnego jelita - dieta Duże znaczenie przy nieszczelnym jelicie ma przemyślane menu. Musisz wyeliminować z niego opisane wyżej pokarmy, nabiał oraz potencjalne alergeny. Niektórzy postulują zacząć od wdrożenia eliminacyjnych reżimów żywieniowych, które pozwolą sprawdzić, jak zareaguje organizm. Jednak bez względu na to, czy podejmiesz taką decyzję, czy nie, wprowadź do jadłospisu warzywa, naturalne kiszonki oraz inne produkty zawierające bakterie kwasu mlekowego. To ułatwi przywrócenie równowagi między korzystnymi i szkodliwymi bakteriami jelitowymi. Terapeuci zasadniczo polecają chorym 2 opcje żywieniowe dietę bez glutenu, mleka i jajek lub niskoantygenową. Zdarza się, że pierwsza jest niewystarczająca, ponieważ inne białka znajdujące się w pożywieniu mogą w mechanizmie reakcji krzyżowych stymulować układ immunologiczny i utrzymywać stan nieszczelności jelitowej. Wtedy warto wypróbować dietę niskoantygenową. Dieta niskoantygenowa eliminuje produkty, które w różny sposób mogą niekorzystnie wpływać na szczelność bariery jelitowej: nabiał zboża ogółem jajka rośliny strączkowe w niektórych przypadkach także orzechy i pestki Przy zespole nieszczelnego jelita można jeść: Mięso, ryby, drób, owoce, warzywa, kokos, awokado, oliwę, oliwki, słodkie ziemniaki. Niestety, aby uzyskać zadowalające efekty, trzeba rygorystycznie przestrzegać zaleceń przez 6-12 miesięcy. Rosół - zupa pomocna w walce z nieszczelnością jelit Jednym z podstawowych składników odżywczych niezbędnych do utrzymania prawidłowych funkcji bariery jelitowej jest glutamina. Jej niedobór prowadzi do atrofii kosmków jelitowych, zmniejszonej ekspresji białek kompleksu TJ i zwiększonej przepuszczalności jelit28. Tak się składa, że aminokwas ten obecny jest w dużych ilościach w rosole. Ponadto, jak się okazuje, glutamina może naprawić uszkodzenie śluzowej wyściółki jelita, spowodowane chemio- i radioterapią29. Jedz powoli i rozdrabniaj Dokładne przeżuwanie jedzenia pobudza uwalnianie naskórkowego czynnika wzrostu (EGF), polipeptydu stymulującego wzrost i naprawę nabłonka ściany jelita cienkiego19. Domowe sposoby leczenia zespołu nieszczelnego jelita Bentonit lub haloizyt pomaga usuwać toksyny Ta osadowa skała ilasta oraz uwodniony krzemian glinu mają niezwykłą zdolność absorpcji bakterii i wirusów na swojej powierzchni. Ponieważ bentonit nie jest wchłaniany, przechodzi przez okrężnicę wraz z zaabsorbowanymi toksynami. CBD pomocne w zespole nieszczelnego jelita Jelito obfituje zarówno w receptory CB1, jak i CB2, i zazwyczaj jest miejscem wiązania endokannabinoidów. Ponieważ kannabinoidy, zwłaszcza THC i CBD, mogą wiązać te receptory, pozwala im to zmieniać aspekty funkcji przewodu pokarmowego. CBD działa na CB1, aby regulować przepuszczalność jelit poprzez zmianę ekspresji białek o ścisłym połączeniu. Wiązanie CB1 pozwala również na zmianę ruchliwości jelit. Działanie na CB2 zmniejsza prozapalne cytokiny oraz stymuluje wytwarzanie substancji przeciwzapalnych, zapobiegając uszkodzeniu i rozregulowaniu bariery jelitowej30. Kurkumina zmniejsza przepuszczalność jelit Doprawiaj kurkumą i pieprzem swoje posiłki. Zawarta w żółtej przyprawie substancja czynna – kurkumina – poprawia funkcję bariery jelitowej i organizację połączeń TJ, a przy tym znacząco zmniejsza ekspresję i wydzielanie substancji prozapalnych i nasila ekspresję przeciwzapalnych37. Przywróć odpowiedni stan mikroflory jelitowej za pomocą preparatów probiotycznych i prebiotycznych, jak również żywności fermentowanej. Udowodniono, że spersonalizowane sterowanie składem mikroflory jelitowej poprzez suplementację probiotykami pomaga odzyskać równowagę ekosystemu jelitowego. Jak wiadomo, stan zapalny jest jedną z głównych przyczyn zwiększonej przepuszczalności jelit, a kurkumina działa przeciwzapalnie, hamując kluczowy czynnik transkrypcyjny indukujący zapalenia, enzymów COX-1 i COX-2, które inicjują początek kaskady zapalnej i cytokin zapalnych TNF-α i IFN-γ. A po co pieprz? Otóż będąca jego składnikiem piperyna ułatwia wchłanianie kurkuminy nawet o 2 000%! Uzupełnij poziom enzymów trawiennych Pomagają one całkowicie rozłożyć białka, złożone cukry i skrobię, co może z kolei zmniejszyć stan zapalny jelit. Warto sięgać po proteazę, która rozkłada białka (w tym gluten), amylazę, rozkładającą skrobię, lipazę, która rozkłada tłuszcze oraz laktazę, rozkładającą laktozę. Suplementy wspierające mikrobiotę jelitową Probiotyki przywracają odpowiedni stan mikrobioty jelitowej Przywróć odpowiedni stan mikroflory jelitowej za pomocą preparatów probiotycznych i prebiotycznych, jak również żywności fermentowanej. Udowodniono, że spersonalizowane sterowanie składem mikroflory jelitowej poprzez suplementację probiotykami pomaga odzyskać równowagę ekosystemu jelitowego22. Prawoślaz lekarski jest szeroko stosowany do regeneracji podrażnionej błony śluzowej. Udowodnione klinicznie efekty są związane z obecnością bioadhezyjnych i śluzowatych polisacharydów, prowadzących do tworzenia się mucyny na powierzchni podrażnionej tkanki. Wybierz szczepy obejmujące pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus), bifidobakterie oraz niepatogenne szczepy Escherichia coli i paciorkowców23. Obecność dobroczynnych bakterii zapobiegnie działaniu chorobotwórczych szczepów Shigella oraz E. coli, które atakują i niszczą nabłonek jelit. Colostrum pomaga zachować równowagę flory jelitowej Zachowanie równowagi mikroflory jelitowej i ogólnej odporności organizmu znacznie ułatwi siara bydlęca, powstająca w gruczołach mlekowych ssaków krótko przed porodem i do ok. 72 godz. po nim. Zawiera ponad 250 bioaktywnych czynników, albuminy, które pozwalają poprawić stan wyściółki Twojego jelita, a także pobudzić wzrost prawidłowej mikrobioty24. Jak dowiódł eksperyment japońskich naukowców, wlew albuminy po reperfuzji zapobiega atrofii tkanki limfatycznej jelitowej, wywołanej niedokrwieniem jelita, co może utrzymać odporność jelit, zapobiegając atrofii GALT (należącego do mechanizmów bariery jelitowej)25. Zioła w leczeniu zespołu nieszczelnego jelita Ze względu na złożoność syndromów nieszczelnego jelita należy indywidualne dobierać kuracje roślinne dla siebie. Najlepiej robić to pod okiem doświadczonego naturopaty, gdyż każdy lek ziołowy napędza tworzenie unikalnych społeczności drobnoustrojów31. Pąki wiciokrzewu japońskiego (Lonicera japonica) poprawia integralność ściany jelit Badanie z użyciem wodnego ekstraktu z kwiatów tej rośliny wykazało zmniejszenie endotoksemii i poprawę integralności ściany jelita u myszy32. Reishi (Ganoderma lucidum) dobrze wpływa na mikrobiom jelitowy Wodny ekstrakt z ich grzybni podawano myszom na diecie wysokotłuszczowej, która powoduje dysbiozę i otyłość. Reishi nie tylko zredukowało stan zapalny, przyrost masy ciała i insulinooporność, ale także odwróciło dysbiozę wywołaną jadłospisem. Ponadto wyciąg zachował integralność bariery jelitowej, zmniejszył endotoksemię metaboliczną i miał modulujący wpływ na mikrobiom33. Lukrecja (Glycyrrhiza glabra) chroni błonę śluzową jelita Korzeń lukrecji dzięki zawartości kwasu glicyryzynowego ma właściwości przeciwwrzodowe w obrębie błony śluzowej żołądka i chroni błonę śluzową jelita. Wyciąg z korzenia zwiększył reprezentację i potencjalną ekspresję kilku rodzin hydrolaz glikozydowych (enzymów trawiennych)34. Wiąz czerwony (Ulmus rubra) chroni błonę śluzową jelit Kora tego drzewa, nazywanego też śliskim wiązem – pomaga w utrzymaniu integralności błony śluzowej poprzez stymulowanie wydzieliny śluzowej. Ponadto wyciągi z niej wykazują aktywność przeciwutleniającą w jelicie. Proszek z kory wiązu czerwonego działa łagodząco na stany zapalne przewodu pokarmowego, jednocześnie zwalczając zgagę31. Prawoślaz lekarski (Althaea officinalis) regeneruje błonę śluzową jelit Jest szeroko stosowany do regeneracji podrażnionej błony śluzowej. Udowodnione klinicznie efekty są związane z obecnością bioadhezyjnych i śluzowatych polisacharydów, prowadzących do tworzenia się mucyny na powierzchni podrażnionej tkanki. Badania in vitro wykazały, że wodny wyciąg z korzenia rośliny znacząco stymulował żywotność komórek nabłonka35. Triphala działa korzystanie na mikrobiom jelitowy Triphala to połączenie 3 owoców tradycyjnie stosowanych w medycynie ajurwedyjskiej – amli (Emblica officinalis), haritaki (Terminalia chebula) i bibhitaki (Terminalia bellerica). Wykazano, że mieszanka regeneruje zubożone białko w kosmkach jelita cienkiego, zmniejsza nadkwasotę i ma właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne, immunomodulujące, przeciwbakteryjne, antymutagenne oraz adaptogenne. Ponadto polifenole zawarte w preparacie modulują ludzki mikrobiom jelitowy, a tym samym sprzyjają wzrostowi pożytecznych Bifidobacteria i Lactobacillus, jednocześnie hamując wzrost niepożądanych drobnoustrojów jelitowych. Dowiedziono również przeciwnowotworowych, chemoprotekcyjnych i radioprotekcyjnych efektów działania ziół36. Jak zregenerować ściany jelit? Sprawdź, które z poniższych suplementów najbardziej Ci pomagają lub udaj się do wykwalifikowanego naturopaty. Witamina A pomaga w regeneracji ścian jelit Witamina A jest potrzebna do wzrostu i naprawy komórek wyściełających jelito cienkie i grube. Sugerowana dawka: 10 tys. Niedobór witaminy D w zespole nieszczelnego jelita Potwierdzono, że osoby cierpiące na problemy z jelitami mają zazwyczaj niedobór witaminy D. Glutation - niedobór u osób z nieszczelnym jelitem Glutation (GSH) to przeciwutleniacz, którego poziom jest często niski u osób z zespołem nieszczelnego jelita. Jednak jeśli ponadto masz pasożyty, nie stosuj go, dopóki się ich nie pozbędziesz. Flawonoidy chronią jelita Flawonoidy, np. te występujące w ostropeście plamistym (Silybum marianum) i korzeniu mniszka lekarskiego (Taraxacum officinale), przyjmowane przed jedzeniem, mogą powstrzymać reakcje alergiczne, które zwiększają przepuszczalność jelita. Tran zapobiega uszkodzeniu jelit Tran chroni przed toksynami produkowanymi w trzewiach i zapobiega uszkodzeniom ściany jelita spowodowanym lekiem o nazwie metotreksat38. Drożdże redukują stany zapalne okrężnicy Saccharomyces boulardii, przyjazne dla jelita drożdże, które po raz pierwszy wyizolowano ze skórek owoców liczi, we Francji stosuje się w leczeniu "drożdże przeciwko drożdżom". Mogą zmniejszać ataki biegunki i redukować stany zapalne okrężnicy39. Kwercetyna i resweratrol zmniejszają stan zapalny w jelitach Jak dowiodły badania, dysbioza jelitowa wywołana wysokotłuszczową dietą zmniejszyła się u gryzoni, którym podano kwercetynę. Co więcej, stwierdzono, że resweratrol w połączeniu z nią zmniejsza stan zapalny ściany jelita poprzez zmianę ekspresji mRNA białek o ścisłym połączeniu i cytokin40. Ponadto kwercetyna poprawia funkcję barierową poprzez regulację kompleksów białkowych TJ. Bibliografia Gut2001;49:159–162 Annu Rev Physiol 2009;71:241-60 EMBO Rep 2012;13(8):684-98. doi: Am J Physiol 1997;273:1378-85; Physiol Rev. Jan; 91(1):151-75 Intest Res 2015;13(1):11-8 Gut 2007;56(1):61-72 FEBS Lett 2005;579(21):4851-5 J Physiol Gastrointest Liver Physiol 2011;300(6):1054-64 Biol PharmBull 2012;35(10):1637-41 Eur J Nutr2009;48(7):419-27 Intern Emerg Med 2014;9(4):365-73 J Am Coll Nutr 2007;26(6):679-83 Clin Rev Allergy Immunol 2012;42(1):71-8; PLoS One 2014;9(9):106335; Eur J Endocrinol 2015;172(1):29-36 Medycyna Paliatywna 2013;5(2):58-69 Ann N Y Acad 1165: 195-205; Gastroenterology. 2008; 135(1): 194– Mol Med 9(6): 2352-2356 J Nutr, 1983; 113: 2300-7 J Nutr. 2011; 141(5):769-776 Lancet, 1993; 341: 843-8 Br J Rheumatol, 1987; 26: 103-7[20]. J Clin Biochem Nutr. 2011; 48(2): 107–111 Br J Rheumatol, 1992; 31: 443-7 Oncotarget 2016;7(51):85218-331 Ann Med., 1990; 22: 57-9 Mediators Inflamm. 2019 Feb 25;2019:7537649 JPEN J Parenter Enteral Nutr. Sep-Oct 2006;30(5):380-6; discussion 386-7 J Neurogastroenterol Motil. 2015;21(1): 33-50; J Physiol 62(6): 591-599 Front Psychol. 2020; 11: 509 Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2017 Jan;20(1):86-91 Arch Surg, 1990; 125: 1040-5 Clin Sci (Lond). 2017 Oct 25;131(21):2611-2626 J Altern Complement Med. 2018 Jul 1; 24(7): 656–665 PLoS 24;9(1):e86117 Nat Jun 23;6:7489 J Altern Complement Med. 2018 Jul 1; 24(7): 656-665 J Ethnopharmacol. 2010 Jan 8;127(1):62-9 J Altern Complement Med. 2017 Aug 1; 23(8): 607-614 Am J Physiol Cell Physiol. 2017 Apr 1; 312(4): C438–C445 Am J Clin Nutr, 1991; 54: 346-50 Am J Gastroenterol, 1989; 84: 1285-7; Gastroenterology, 1989; 96: 981-8 J Nutr Spis treści Czym jest bariera jelitowa? Rola mikrobioty jelitowej Zespół nieszczelnego jelita - objawy Zespół nieszczelnego jelita - jakie badania wykonać? Nieszczelność jelit - przyczyny Zespół nieszczelnego jelita - dieta Domowe sposoby leczenia zespołu nieszczelnego jelita Suplementy wspierające mikrobiotę jelitową Zioła w leczeniu zespołu nieszczelnego jelita Jak zregenerować ściany jelit? Autor publikacji: ARTYKUŁ UKAZAŁ SIĘ W: O Czym Lekarze Ci Nie Powiedzą 3/2021 Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 17:56, data aktualizacji: 18:15 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 4 minuty Nieszczelne jelita są dolegliwością, która spowodowana jest stresem lub antybiotykoterapią. Wśród przyczyn znajduje się również nieprawidłowo zbilansowana dieta, która zawiera za dużo węglowodanów prostych. Niestety kondycja jelit rzutuje na pracę wielu innych narządów, dlatego warto robić wszystko, aby były one w jak najlepszym stanie. Dowiedz się, jakie objawy dają nieszczelne jelita i w jaki sposób z nimi walczyć. Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Nieszczelne jelita – objawy Nieszczelne jelita – leki Nieszczelne jelita – objawy Objawy, które dają nieszczelne jelita, bywają naprawdę różne. Bywa również, że są one na tyle niespecyficzne, że lekarz ma problem z postawieniem diagnozy. Najczęściej pojawiają się wzdęcia oraz bóle brzucha. Równie często chorzy cierpiący z powodu nieszczelnego jelita skarżą się na zaparcia oraz biegunki. Cechą charakterystyczną nieszczelnych jelit są również alergie oraz nietolerancje pokarmowe. Dodatkowo chorzy obserwują u siebie stan podgorączkowy. Nieszczelne jelita dają naprawdę dużo różnych objawów. Mówi się również, że odpowiadają one za rozwój bezpłodności. Zazwyczaj objawy, które skłaniają chorego do wizyty u specjalisty, wywołane są postępem choroby. Nieszczelne jelita prowadzą do przenikania do krwiobiegu niepożądanych substancji. Objawy przepuszczalności jelit nasilają się z czasem i doprowadzają do zachwiania równowagi flory bakteryjnej. Warto zaznaczyć, że problem ten nie dotyczy jedynie osób dorosłych. Coraz częściej dotyka nawet niemowląt. Nieszczelnie jelita zawsze upośledzają wchłanianie substancji odżywczym, odbywające się w jelicie cienkim. Jeśli lekarz ma postawić diagnozę, konieczne będzie wykonanie kilku badań, które zobrazują ich stan. Bardzo często wykonuje się test manitolem i laktulozą, który jest podstawą do postawienia prawidłowej diagnozy. Test polega na wypiciu mieszanki tych cukrów. Badanie moczu powinno wykazać wysoki poziom manitolu, a niski laktulozy. Podejrzenie o nieszczelności jelit mamy w momencie, gdy poziom obydwu substancji jest wysoki. Z kolei niski ich poziom może świadczyć o złym wchłanianiu. Dodatkowym badaniem, pomocnym w postawieniu diagnozy o nieszczelnych jelitach, jest wykonanie testu mikroflory jelitowej. Takie badanie pozwala na ustalenie indywidualnej terapii probiotykami. Zastanawiasz się, czy nieszczelne jelita można wykryć w domu? Oczywiście, że tak. Wystarczy wykonać prosty test z wykorzystaniem soku z buraka. Sok ten wypija się na noc, a rano ocenia się barwę moczu. Jednak warto zaznaczyć, że taki domowy test nie zawsze daje jasny i wiarygodny wynik, ponieważ kolor moczu może zależeć od wielu czynników. Wiarygodnym sposobem na diagnostykę jelit są badania kału. Na Medonet Market kupisz badania mikroflory jelitowej, które wykonasz bez wychodzenia z domu. Nieszczelne jelita – leki W związku z tym, że nieszczelne jelita nie zostały uznane za chorobę, nie istnieją specjalistyczne leki na tę dolegliwość. W takim wypadku najlepsza może okazać się odpowiednia dieta oraz probiotyki, które przywrócą odpowiednią florę jelitową. Taka dieta na nieszczelne jelita powinna wykluczać czynniki, które wywołują reakcję układu pokarmowego. Jednak nie ma jednej, konkretnej diety. Każda osoba, cierpiąca na tę dolegliwość, reaguje na czynniki odmiennie. To dlatego w okresie wprowadzania diety najważniejsza jest obserwacja własnego organizmu i ewentualnych sygnałów, które nam wysyła. Ważne będzie zmniejszenie ilości glutenu, a zwiększenie błonnika pokarmowego. Dieta w przypadku nieszczelnych jelit powinna ograniczać spożycie przetworzonej żywności. Borykający się z tą dolegliwością powinni stawiać na naturalną żywność i na spore ilości warzyw oraz owoców. Kolejną zasadą jest unikanie alkoholu, a także cukrów prostych i nabiału. Warto zaznaczyć, że wszelkie objawy jelitowe mogą nasilać się przez stres. To dlatego tak ważne jest jego unikanie. Kolejnym krokiem, który pozwoli nam uporać się z problemem nieszczelnych jelit, jest odpowiednia dawka ruchu. Nie należy zapominać o codziennej aktywności. Bardzo ważne jest kształtowanie odpowiednich nawyków żywieniowych w dzieciach już od najmłodszych lat. Dobrze zbilansowana i lekka dieta sprawi, że znacznie zmniejszy się ryzyko wystąpienia w przyszłości problemów z jelitami, a co więcej – innych problemów, które im towarzyszą. Nawet jeśli twój organizm funkcjonuje prawidłowo, warto zmienić swój sposób żywienia. Odpowiednia dieta nie tylko uchroni cię od problemów z jelitami, ale także od wielu innych dolegliwości i chorób. Jeśli nie do końca wiemy, w jaki sposób zmodyfikować lub całkowicie zmienić swoje nawyki żywieniowe, warto skontaktować się z dietetykiem, który zaproponuje konkretne postępowanie. Pamiętaj, że czasami możesz nie mieć pojęcia, że zmagasz się z problemem nieszczelnych jelit. Dolegliwość ta może rozwijać się stopniowo i początkowo nie dawać żadnych konkretnych objawów lub wywoływać dolegliwości, które wiążemy z czymś zupełnie innym. To dlatego, jeśli masz wątpliwości, koniecznie zasięgnij porady lekarza, który z całą pewnością rozwieje poinformuje cię o twoich schorzeniach i podpowie, w jaki sposób postępować, aby jelita były w nieco lepszym stanie. Nieszczelne jelita jelito cienkie nietolerancje pokarmowe alergie wzdęcia gluten Zaparcia w ciąży dieta warzywa i owoce aktywność fizyczna stres NIK: System utylizacji odpadów medycznych jest nieszczelny System utylizacji odpadów medycznych w Polsce jest nieszczelny - wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli. Izba wskazała na zaniedbania procedur w... NIK: szczelna ochrona przed chorobami zakaźnymi zwierząt System ochrony polskich granic przed chorobami zakaźnymi zwierząt został dostosowany do standardów Unii Europejskiej i jest szczelny - wynika z raportu NIK... Tajemnica szczelnej bariery krew-mózg Komórki otaczające naczynia krwionośne, tzw. pericyty odgrywają kluczową rolę w powstawaniu bariery krew-mózg - informują naukowcy z USA i Szwecji na łamach dwóch... Zatwardzenie - rodzaje, objawy, leczenie, domowe sposoby. Zatwardzenie w ciąży Zatwardzenie, nazywane również zaparciem, jest dolegliwością, która w niektórych przypadkach może wywoływać duży dyskomfort. To utrudnione oddawanie stolca... Piotr Cieciuch Czy testy na nietolerancje pokarmowe działają? Czym są nietolerancje pokarmowe? Jak można je diagnozować? Czy testy na nietolerancje pokarmowe są skuteczne? Jak wygląda leczenie nietolerancji pokarmowych? Na... Lek. Anna Mitschke Nieswoiste zapalenie jelit – przyczyny, leczenie i dieta Nieswoiste zapalenie jelit to grupa chorób układu immunologicznego. NZJ polega na częstych, długotrwałych bólach brzucha i biegunkach. Dokładne przyczyny chorób... Anna Krzpiet Jelito cienkie Jelito cienkie to najdłuższy odcinek układu pokarmowego. U dorosłego ma on średnio 6 m. Odpowiada za wchłanianie do krwiobiegu składników odżywczych z pokarmu,... To MIT! Po wpisaniu takiego zapytania w popularną wyszukiwarkę internetową znaleźć można setki publikacji i wzmianek zachęcających do wykonania testu buraczkowego. Tylko czy to w ogóle ma sens? Sprawdźcie co na ten temat mówi nauka. Na wielu popularnych stronach internetowych można wyczytać, że czerwona lub różowa barwa moczu, która pojawia się po zjedzeniu buraków lub wypiciu soku z buraków, świadczy o „nieszczelnym jelicie”. Skąd bierze się czerwone zabarwienie moczu po spożyciu buraka? Otóż jest to zasługa betaniny, czyli naturalnego barwnika z grupy betacyjanin, który nadaje burakom ich charakterystyczny fioletowo-czerwony kolor. Po spożyciu buraków lub ich soku, dzięki procesom trawienia zachodzącym w żołądku i jelitach, większość betacyjanin zostaje przez organizm człowieka rozłożona i przetworzona. Ale zazwyczaj pewna niewielka ilość betaniny przechodzi przez układ trawienny człowieka w formie niezmienionej i to właśnie ona jest później wydalana wraz z moczem nadając mu czerwonawe zabarwienie. Fachowcy to zjawisko nazywają biturią. – Intensywność zabarwienia moczu zależna jest od stopnia „zniszczenia” betaniny przez kwas solny, czyli w praktyce od kwasowości żołądka, a także od tempa opróżniania żołądka, które zależne jest od składu posiłku i cech osobniczych. Generalnie, im mniejszy stopnień degradacji betanin w żołądku, tym więcej znajdzie się ich w moczu w niezmienionej formie i mocz będzie miał intensywniejszą barwę – tłumaczy Diana Wolańska-Buzalska, dietetyk kliniczny z Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej Instytutu Żywności i Żywienia. Specjalistka dodaje, że na stopień intensywności barwy moczu wpływ ma również nawodnienie organizmu: im więcej pijemy, tym kolor moczu jest jaśniejszy. Z tego względu niektóre osoby mogą nie zauważyć delikatnej zmiany barwy moczu po spożyciu buraków. Czy buraczkowy mocz świadczy o nieszczelnym jelicie? Faktem jest, że po spożyciu żywności bogatej w betacyjaniny we krwi stwierdza się pewną ilość betaniny, która wchłaniana jest do krwiobiegu w jelitach w podobny sposób, jak dzieje się to z różnymi składnikami odżywczymi pochodzącymi z trawionego pokarmu. – Przedostawanie się do krwioobiegu cząstek betaniny jest procesem naturalnym i korzystnym, bo same cząsteczki betacyjanin poza właściwościami antyoksydacyjnymi wykazują również działanie przeciwnowotworowe – mówi Diana Wolańska-Buzalska. Ekspertka uspokaja, że przedostawanie się betaniny do krwi i moczu nie świadczy ani o nieszczelności jelita, ani też o żadnej innej dysfunkcji jelit. Zresztą, póki co, medycyna nie uznaje istnienia takiej jednostki chorobowej jak „nieszczelne jelito”. Bóle brzucha, nieregularne wypróżnianie się, biegunki, zaparcia, poczucie ucisku w brzuchu albo krew w kale – to są naprawdę istotne objawy, mogące świadczyć o zaburzeniach w funkcjonowaniu układu pokarmowego, w tym także jelit. Takich objawów nie można lekceważyć i zawsze warto porozmawiać o nich z lekarzem. Przy nich buraczkowy mocz jest więc wydumanym problemem, czyli zwyczajnym „zawracaniem głowy”. Wiktor Szczepaniak, Źródła: Klewicka E.: Betacyjaniny – biodostępność i biologiczna aktywność. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 2 (81), 5 – 21 Watts AR, Lennard MS, Mason SL, Tucker GT, Woods HF. Beeturia and the biological fate of beetroot pigments. Pharmacogenetics. 1993;3(6):302–11. Frank T., Stintzing Carle R., Bitsch I., Quaas D., Straß G., Bitsch R., Netzel M.: Urinary pharmacokinetics of betalains following consumption of red beet juice in healthy human. Pharmacol. Res., 2005, 52, 290-297 Kanner J., Harel S., Granit R.: Betalains – A new class of dietary cationize antioxidants. J. Agric. Food Chem., 2001, 49 (11), 5178-5185. Moreno Garcia-Viguera C., Gil Gil-Izquiero A.: Betalains in the era of global agr-food science, technology and nutrition health. Phytochem. Rev., 2008, 7, 261-280. Nayak Chethana S., Rastogi Raghavarao Enhanced mass transfer during solid-liquid extraction of gamma irradiated red beetroot. Radiat. Phys. Chem., 2006, 75, 173-178. Źródło: Serwis Zdrowie PAP –

test buraka na szczelnośc jelit